Làng đá Ninh Vân - Thổi hồn vào những tác phẩm đá mỹ nghệ 宁云石雕村——为石雕艺术作品注入灵魂

宁平省华闾县宁云村的石雕艺术拥有400多年历史，艺人们传承着独特的石雕艺术，为这座村庄留下印记。
Với lịch sử hơn 400 năm, các nghệ nhân chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân, huyện Hoa Lư, Ninh Bình đã thừa kế những thuật tạc đá độc đáo để lại những dấu ấn sâu sắc cho ngôi làng.

与其他著名的石雕村不同，宁云石雕村的独特之处在于这里的石雕工艺品十分精美，适合用于村亭、寺庙、陵墓、纪念碑、浮雕等大型建筑。据村里的老人说，从丁朝（968-980年）、前黎朝（980-1009年）开始，这里就以给华闾京城和寺庙制作石像而闻名遐迩。从李太祖建立基业开始，历经李朝（1010-1225年）和陈朝（1225-1400年），工艺村的村民曾到升龙建造石像、城墙和寺庙。
Khác với những làng đá nổi tiếng khác, nét độc đáo của làng đá Ninh Vân chính là ở các sản phẩm đá mỹ nghệ ở đây được chế tác hoành tráng trên các công trình lớn như: đình, chùa, lăng mộ, tượng đài, phù điêu... Theo các cụ cao niên trong làng kể lại, xưa kia, nơi đây đã nổi tiếng với nghề làm tượng đá cho Kinh thành và đền chùa ở Hoa Lư, từ thời các vua Đinh (968 - 980), Tiền Lê (980 - 1009). Những người dân làng nghề cũng đã từng tới Thăng Long, theo Vua Lý Thái Tổ sinh cơ lập nghiệp, tạo nên những bức tượng đá, thành quách và chùa chiền từ thời Lý (1010 - 1225) qua thời Trần (1225 - 1400).

至今，也没人确切地知道宁云石雕工艺起源于何时。相传宁云石雕的始祖叫黄崇，清化塞村人，是一位技艺精湛的石匠，年轻时移居到此并做了这里的女婿，创业后便将这门手艺传授给当地人。
Đến nay, cũng không ai biết chính xác nghề đá mỹ nghệ Ninh Vân xuất hiện từ bao giờ, tương truyền rằng vị tổ nghề đá ở Ninh Vân tên huý là Hoàng Sùng, người gốc Thanh Hoá (làng Nhồi) là một thợ chế tác đá tài giỏi, thời trẻ di cư ra đây và làm rể của làng, lập nghiệp rồi truyền dạy cho dân địa phương.在宁云乡，石雕工艺与老百姓共存了上百年。宁云人凭借富有创造力的头脑和灵巧又勤劳的双手，很久以前就将一块块无知的石头“变”成充满灵魂且震撼人心的艺术品。随着时间的流逝，石雕工艺也经历了起起落落，但凭着对石雕工艺的热爱，宁云人一直在努力发展这个工艺村。
Ở xã Ninh Vân nghề chế tác đá mỹ nghệ đã gắn bó và tồn tại với người dân hàng trăm năm. Người Ninh Vân với khối óc sáng tạo, bàn tay tài hoa, cần mẫn, từ lâu đã “biến” những tảng đá vô tri thành những tác phẩm nghệ thuật có hồn, làm lay động lòng người. Theo thời gian, nghề chế tác đá mỹ nghệ cũng có lúc thăng trầm, song với tình yêu nghề, người Ninh Vân đã, đang nỗ lực để làng nghề ngày càng phát triển.

乂安和永福的胡伯伯雕像、胡志明市守德战士母亲雕像等很多著名的雕像都留下了宁云石雕艺人的印记，丁黎祠三观门、拜亭寺500座罗汉像、发艳石教堂、浮雕、碑刻等国家级名胜古迹也出自宁云石雕艺人之手。
Một số công trình nổi tiếng như tượng Bác Hồ (Nghệ An, Vĩnh Phúc), Tượng đài Bà mẹ chiến sỹ ở Thủ Đức (thành phố Hồ Chí Minh) ...đều đã để lại những dấu ấn của nhiều nghệ nhân Ninh Vân.
通往宁云乡的路上随处可见各式各样的雕刻作品，从有趣的狮子到巨大的雕像，从图案独特的气派轿子到重达千斤的神龟等等。
Dọc con đường dẫn vào xã Ninh Vân đâu đâu cũng có hình chạm khắc đủ các thể loại, từ những chú sư tử ngộ nghĩnh đến những tượng đài cao  lớn; từ những cây kiệu hoành tráng với những họa tiết hoa văn độc đáo, đến những con rùa nặng cả ngàn ký… 

宁云人不使用技术抛光，不改变石材的颜色，而是保留粗犷质朴的笔触，作品会随着时间的流逝变得越来越光滑。带回来的石材被切割成一块一块的，形状、大小根据不同的作品要求而定。工匠切割石材，计算和设计工程上的每一个浮雕细节。石雕工艺需要耐心、创造力和灵巧的双手。石匠的才华通过一个个美学细节体现出来。制作浮雕时，工匠将石块切割成平板，画上图案后进行雕刻。雕刻则要求根据尺寸切割石块，工匠用凿子和钻孔测量，在石块成形时仔细计算雕像的每个零件，然后再进行细节加工，这样才能展示雕像的面部表情、形状、姿势和情感。雕像很费工夫，有的大型雕像要花费连续几个月的时间。
Người Ninh Vân không sử dụng kỹ thuật đánh bóng, thay màu đá sản phẩm, mà sử dụng nguyên nét xù xì, mộc mạc. Sản phẩm càng dùng càng trở nên bóng và mịn. Nguyên liệu đá sau khi đưa về được cắt xẻ thành từng hình khối, kích thước to nhỏ khác nhau theo yêu cầu của từng chủng loại sản phẩm. Người thợ xẻ đá, tính toán sắp đặt từng chi tiết ráp nối công trình. Nghề chạm khắc đá đòi hỏi sự nhẫn nại, trí sáng tạo và bàn tay khéo léo. Tài hoa của nghệ nhân đá biểu hiện qua từng chi tiết thẩm mỹ. Khi làm phù điêu, người thợ cắt đá thành những tấm phẳng, vẽ hoa văn sau đó chạm trổ họa tiết. Còn tạc tượng yêu cầu cắt gọt đá khối tùy theo kích cỡ. Người thợ bằng đục và khoan đo đạc, tính toán tỉ mỉ từng bộ phận của tượng khi khối đá thành hình mới gia công chi tiết sao cho thể hiện được nét mặt, dáng hình, tư thế, cảm xúc của tượng. Tạc tượng rất công phu, có những bức lớn tạc mất mấy tháng trời ròng rã.

过去，宁云石雕村是一个以散户生产为主的工艺村，如今已发展壮大，拥有专门从事石材制作的大企业。据统计，目前宁云大约有80家企业、600个生产单位，10个村落被认定为传统工艺村。
Trước kia Ninh Vân là một làng nghề chủ yếu là sản xuất nhỏ lẻ, thủ công nhưng đến nay, làng đáđã phát triển rực rỡ với những doanh nghiệp lớn chuyên chế tác đá mỹ nghệ. Theo thống kê, hiện nay Ninh Vân có khoảng 80 doanh nghiệp, 600 tổ hợp sản xuất, 10 làng trong xã được công nhận là làng nghề truyền thống.