星期六, 27/07/2024 11:12 (GMT +7)

Gốm sứ Bình Dương: Tinh hoa văn hóa đất Việt 越南文化的璀璨明珠:平阳陶瓷

星期五, 02/02/2024 | 14:53:45 [GMT +7] A  A

平阳除了作为“越南南部工业之都”而被人们所熟知,还因无数历史悠久的手工艺村而闻名,其中包括陶瓷村。迄今为止,一代又一代的平阳人凭借一双细致的巧手和富有创意的头脑,制作出了各式各样的陶瓷制品,并让平阳陶瓷品牌走向世界。
Bên cạnh được nhớ đến như "thủ phủ công nghiệp miền Nam" thì Bình Dương còn nổi tiếng với vô số làng nghề lâu đời, trong đó có nghề gốm sứ. Cho đến bây giờ, các thế hệ người Bình Dương với đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ và đầu óc sáng tạo đã làm nên vô số các sản phẩm gốm sứ đủ loại, hình thành nên thương hiệu gốm sứ Bình Dương trên thị trường thế giới.

平阳传统陶窑
Những lò gốm truyền thống ở Bình Dương

在平阳的龟岛考古遗址中发现了距今3,500至3,000年的陶瓷实物。在历史的长河中,每个阶段的陶瓷工艺和陶瓷制品都承载着平阳这片土地和人民的历史、文化、艺术和创新印记。
Ở Bình Dương các hiện vật gốm đã được tìm thấy trong di chỉ khảo cổ Cù Lao Rùa có niên đại từ 3.500 năm – đến 3.000 năm. Theo chiều dài của lịch sử, ở mỗi giai đoạn nghề gốm và sản phẩm gốm đã mang trên mình những dấu ấn lịch sử, văn hóa, nghệ thuật và sự sáng tạo của đất và người Bình Dương.
在20世纪30年代,满载着平阳陶瓷的船只驶向越南各地。平阳陶瓷已经出现在人们生活的方方面面:从富人家里的瓷墩和陶瓷花瓶装饰,到越南普通家庭的餐桌上,亦或是出现在那些优雅的“对酌”中。
Những năm 1930, sản phẩm gốm của Bình Dương đã đầy ắp những bến thuyền vận chuyển đi khắp nơi trong cả nước. Sản phẩm gốm Bình Dương đã có mặt trong mọi phương diện của cuộc sống: từ đôn gốm, bình gốm trang trí trong những ngôi nhà giàu có cho đến bữa cơm gia đình người Việt hay trong những cuộc “đối ẩm” thanh tao….

平阳陶瓷 Gốm sứ Bình Dương

凭借优越的原材料和自然条件,再加上吃苦耐劳的精神和源源不断的创造力,平阳迅速涌现出了一些著名的陶瓷村,如新福庆、拉条和正义等。这三个陶瓷村的共同之处在于:它们都出现于19世纪中叶,村民都来自中国沿海地区。他们发现这些地方拥有品质优良、易于开采的陶土和丰富的薪柴燃料来源。平阳陶瓷的共同特点是使用当地河流沿岸高度柔韧和高粘性的黏土作为原料,并借助华裔越南工匠们的家传技艺和柴窑烧瓷秘诀,生产出一批批完美的陶瓷。
Từ điều kiện tự nhiên ưu đãi về nguyên liệu cộng với tinh thần chịu thương chịu khó không ngừng sáng tạo, Bình Dương đã sớm sở hữu những làng gốm nổi tiếng như: Tân Phước Khánh, Lái Thiêu, Chánh Nghĩa. Ba làng nghề gốm ở Bình Dương có một nét chung là cùng xuất hiện vào khoảng giữa thế 19, chủ nhân cùng là những người dân từ miền duyên hải Trung Hoa  do nhận thấy nơi đây có đất sét cao lanh chất lượng cao, dễ khai thác và nguồn nhiên liệu củi đốt dồi dào. Đặc điểm chung của gốm Bình Dương chính là sử dụng nguồn nguyên liệu từ loại đất sét có độ dẻo, độ kết dính cao nằm dọc theo những con sông ở địa phương để nhào nặn, cùng với đó là kỹ thuật làm gốm gia truyền của những nghệ nhân Việt gốc Hoa và bí quyết canh nung chín gốm bằng củi để ra được những mẻ gốm hoàn hảo.
在20世纪50年代和60年代,平阳以成礼品牌而闻名,这个品牌采用了蕴含越南文化色彩的现代艺术风格,成功征服了法国、美国、德国等苛刻的市场。青礼的创新和风格突破为平阳陶瓷走向世界做出了重要贡献。
Trong những năm 1950, 1960, Bình Dương nổi tiếng với thương hiệu Thành Lễ mang phong cách mỹ thuật hiện đại đậm chất văn hóa Việt đã chinh phục được những thị trường khó tính như: Pháp, Mỹ, Đức… Sự sáng tạo và đột phá của phong cách Thành Lễ đã giúp gốm sứ Bình Dương vươn mình ra thế giới.

平阳陶工在上色
Người thợ làm gốm Bình Dương đang lên màu cho sản phẩm

20世纪末21世纪初,平阳陶瓷步入现代工业时代,并进行了工艺技术创新,打开了国际消费市场的大门,其中最为突出的则是明龙一号陶瓷,它代表了一系列深受国内外消费者喜爱的高端美术陶瓷产品。
Vào cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI, gốm sứ Bình Dương bước vào thời kỳ công nghiệp hiện đại, đổi mới công nghệ - kỹ thuật, mở rộng thị trường tiêu thụ quốc tế, nổi bật là gốm sứ Minh Long I đại điện cho dòng sản phẩm gốm sứ mỹ nghệ cao cấp được người tiêu dùng trong và ngoài nước đặc biệt yêu thích.  
目前,平阳省有近300家陶瓷生产基地,每年向市场供应1.3至1.5亿件各种类型的产品,尤其是工业陶瓷和美术陶瓷。然而,对于很多人来说,从事陶艺职业不仅仅是为了谋生,更是因为他们对这个职业以及对绘画、装饰、造型艺术的热爱。从父辈传承给子辈,代代相传,制陶这个职业已经在不知不觉中深深地融入到他们的血液中。
Hiện nay, tỉnh Bình Dương có gần 300 cơ sở sản xuất gốm, mỗi năm cung cấp cho thị trường từ 130 đến 150 triệu sản phẩm các loại, đặc biệt là gốm sứ công nghiệp và gốm sứ mỹ nghệ. Nhiều người theo nghề làm gốm không đơn thuần chỉ vì cuộc mưu sinh mà còn vì lòng yêu nghề, say mê nghệ thuật hội họa, trang trí và tạo hình. Từ đời cha truyền cho đời con, và cứ thế, nghề làm gốm đã ăn sâu vào máu thịt họ từ lúc nào không biết. 

平阳陶瓷工匠
Người thợ gốm sứ Bình Dương

制作一件陶瓷制品要经历多达7个阶段,从寻找陶土、配料、塑型、修整到浸釉、喷彩、釉下彩或釉上彩、煅烧。每个阶段都有一系列的小工序,如配料阶段包含多个小工序:开采、运输、配料、冲洗过滤和搅拌细粘土;塑型阶段包括产品塑型、烘干、浸釉、烘干等。这些工序几乎都是手工完成,随着工匠经验的积累,这些经验已经成为每个家庭代代相传的秘诀,每个陶瓷窑炉,都被工匠浓缩为八个字:一料、二烧、三形、四智。
Một sản phẩm gốm được làm ra phải qua đến 7 khâu đoạn từ tìm kiếm cao lanh, phối liệu, tạo hình sản phẩm, chỉnh sửa rồi nhúng men, phun màu, vẽ dưới men hoặc làm màu trên men và nung chín sản phẩm. Mỗi khâu lại có những công đoạn nhỏ. Ví dụ như phối liệu gồm các công đoạn nhỏ là khai thác, vận chuyển, phối liệu, xối hồ để chắt lọc và nhào trộn đất sét tinh. Khâu tạo hình gồm các công đoạn nhỏ là tạo dáng sản phẩm, hong khô, nhúng men da và hong khô sản phẩm… Các công đoạn ấy hầu như đều được làm bằng tay, bằng kinh nghiệm được tích lũy của người thợ và đã trở thành bí quyết lưu truyền của mỗi gia đình, mỗi lò gốm sứ, được người thợ đúc kết cô đọng trong tám chữ: Nhất liệu, nhì nung, tam hình, tứ trí. 

平阳陶瓷 Sản phẩm gốm Bình Dương

平阳陶瓷的特点在于其耐用性、光洁的釉面以及多样化但熟悉的装饰主题,如自然风景、遗迹和越南名胜古迹。平阳陶瓷上描绘的景象通常是乡村的竹林、家乡的白鹭、吹笛子的放牛娃或是北部的村庄、西部的水乡等等。正是这种纯朴之美,吸引了许多人选择将其作为室内装饰品。
Đặc trưng của gốm sứ Bình Dương nằm ở độ bền của sản phẩm, nước men tráng và các chủ đề trang trí đa dạng nhưng gần gũi như phong cảnh thiên nhiên, các di tích, danh lam thắng cảnh nổi tiếng của nước Việt. Những hình ảnh được khắc họa trên gốm sứ Bình Dương thường thấy là lũy tre làng, những cánh cò quê hương, cậu bé chăn trâu thổi sáo, hay những xóm làng Bắc Bộ, vùng sông nước miền Tây… Chính vẻ đẹp giản dị đó đã làm nhiều người say đắm và lựa chọn để trang trí cho không gian nội thất của gia đình mình.
近年来,平阳陶瓷已经与越南许多重要的外交和国内活动联系在一起,如作为越南党代会、在越南举行的2006年和2017年APEC峰会、升龙-河内建城1000周年庆典、第十七届东盟会议等活动的礼品。值得一提的是,作为平阳高端瓷器的明龙一号陶瓷品牌,在党和国家领导人出访期间被选为国礼,赠送给40多位国家元首。
Gốm sứ có xuất xứ từ Bình Dương trong thời gian qua đã gắn liền với nhiều sự kiện đối ngoại và đối nội quan trọng của quốc gia như làm quà tặng trong các kỳ Đại hội Đảng toàn quốc, APEC 2006 và 2017 được tổ chức tại Việt Nam, 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, Hội nghị ASEAN 17…Đặc biệt, các sản phẩm sứ cao cấp Bình Dương với thương hiệu gốm sứ Minh Long I được chọn làm quốc phẩm trong chuyến công du của các lãnh đạo Đảng và Nhà nước trao tặng cho hơn 40 nguyên thủ các nước trên thế giới.

明龙一号陶瓷 Gốm sứ Minh Long I

这些图案精巧细致且充满越南文化特色的陶瓷产品,为平阳省带来了很高的文化价值和经济价值。陶瓷产业不仅促进了平阳省的经济发展,也为平阳的人文之美增添了多样性和丰富性。
Các sản phẩm gốm sứ với những họa tiết điêu luyện, sắc sảo đậm chất văn hóa Việt đã mang lại những giá trị văn hóa cũng như giá trị kinh tế cao cho tỉnh Bình Dương. Gốm sứ không chỉ đẩy mạnh phát triển kinh tế cho Bình Dương mà còn góp phần tô điểm cho vẻ đẹp văn hóa con người Bình Dương thêm đa màu, đa sắc.